vab Event Verduurzaming Bedrijfsoverdracht

De overdracht van een bedrijf zijn in alle sectoren complexe processen. In de agrarische sector spelen daarbij veel bijzondere omstandigheden een extra rol en is de turbulente tijd waarin we momenteel verkeren nog een extra uitdaging. Veel gaat goed, maar vaak kan het ook beter en voorkomen is beter dan genezen. Te vaak zijn er toch zaken niet duidelijk of onvoldoende besproken. Het gebeurt nog steeds  dat men bij een overdracht binnen de familie er pas later achter komt dat er in het proces belangrijke zaken over het hoofd zijn gezien. NAJK heeft in 2018 hierover haar zorgen geuit bij de overheid en is samen met LTO Nederland een, door de overheid ruimhartig gesteund, traject gestart om tot verduurzaming van bedrijfsoverdracht in de agrarische sector te komen. Juist nu belangrijk omdat er zoveel te doen is op het platteland in Nederland.
 

Living labs en kenniscentrum

In 2018 kwamen betrokken partijen in agrarische bedrijfsoverdrachtsprocessen bijeen en werd de basis gelegd van een proces waarin twee zaken zouden worden gevormd. Vanuit de invalshoek "hoe?" werd in regionale en bijzondere situatie werkgroepen in zogenaamde "living labs" gewerkt aan instrumenten om bedrijfsovername processen beter te monitoren, volgen en overzichtelijk houden. In deze processen namen de groene kennisinstellingen de lead, maar was ook de vab direct betrokken. Daarnaast hield NAJK en LTO zich bezig met het ""wat?" van een verduurzaming, namelijk het realiseren van een kenniscentrum duurzame bedrijfsoverdracht dat met de instrumenten uit de living labs goed geoutilleerd centraal komt te staan in het agrarische advieslandschap. Eke Folkerts (portefeuille houder bedrijfsovername bij NAJK) legt ons uit waarom en hoe dit hele proces is ingezet en ervaren.
 

Belangrijke rol voor adviseurs

Het is al gezegd: adviseurs spelen een hoofdrol in het complexe proces van de bedrijfsoverdracht van een agrarische onderneming. Dit proces neemt niet zelden vele jaren in beslag. De kennis, maar vooral de vaardigheden van een adviseur worden in geen enkel ander proces zo aan de tand gevoeld. Deze is vaak naast adviseur ook vertrouwenspersoon van alle betrokken partijen. Het is voor hem / haar van groot belang om vanaf het begin af aan, door de vele bomen het bos te blijven dien en de weg die erdoor heen leidt goed te bewegwijzeren. Voor zichzelf, alsook voor bedrijfsoverdrager, bedrijfsovernemer en vaak ook de andere familieleden en partners. De raakvlakken die zich verenigen in een bedrijfsoverdrachtsproces zijn divers. 

Denk aan:

• sociaal-emotionele aspecten  
• financieel traject van overname 
• verschillende verdienmodellen  
• competenties en vaardigheden 
• kennis over en handelingsperspectieven voor de maatschappelijke context.

Jan van Beekhuizen is al lange tijd bedreven in de diversiteit van bedrijfsovernames. Hij is vanaf het begin betrokken bij diverse living labs, evenals bij het opzetten van het kenniscentrum. Hij neemt ons mee in zijn ervaring als bedrijfsadviseur.
 

Instrumentarium

Vanuit de verschillende living labs (regio's Noord, Oost, Zuid en West) evenals bijzonder aandachtsgebieden van "de zachte kant" en "zij-instromers" zijn diverse instrumenten ontworpen, waarmee het kenniscentrum goed geoutilleerd bedrijfsoverdrachtsprocessen kan doorlichten, alvorens de betrokken partijen te helpen aan de juiste routekaart met de daarbij best passende (type) adviseurs.  Overigens bieden sommige instrumenten ook de adviseur houvast, zodat het kenniscentrum ook voor hen een goede sparringpartner kan zijn.

Ron Methorst (Aeres Hogeschool) en Gerry Kouwenhoven (Hogeschool Inholland) presenteren de analoge en digitale middelen voor het bedrijfsovername traject, waarbij een whitepaper, inspiratieboekjes, onderwijs materiaal, een expeditiekaart (incl. gebruiksgids) en de enquête Next Generation Ondernemers ontwikkeld zijn. Daarnaast komt op GroenKennisNet een WIKI-gedeelte dat compleet gewijd is aan het thema.
Een bijzonder instrument waarover het kenniscentrum beschikt is de in het Living Lab Noord ontwikkelde Serious Game "Om Tafel". Dit spel bedoelt voor de betrokken partijen van een overnametraject simuleert de realiteit voor de spelers en werpt een beeld naar de toekomst. Gelein Biewenga (Hogeschool Van Hall-Larenstein) legt ons de bedoeling ervan uit en vertelt over de eerste ervaringen die zijn opgedaan met het spelen van deze serious game.
 

Start Kenniscentrum 

Op 10 en 11 juni as. zijn er twee feestelijke dagen, waarbij het kenniscentrum dat later dit jaar geopend zal worden, onder de aandacht wordt gebracht. In dit vab event lopen we al een beetje op deze heuglijke gebeurtenis vooruit en vertellen Eke Folkerts (NAJK) en Hans Koehorst (LTO Nederland) ons wat het kenniscentrum is, hoe en waar jullie als adviseurs straks het centrum kunnen vinden en jullie het in dienst kunnen stellen voor jullie klant, evenals om zelf als adviseur verbinding te krijgen met het centrum als spin in het web van agrarische bedrijfsovername.

Downloads